Sáng ngày 13/12, tại Hà Nội, Đoàn Thanh niên Bộ TN&MT phối hợp cùng Tổ chức Quốc tế về Bảo tồn Thiên nhiên tại Việt Nam (WWF Việt Nam) tổ chức Lễ trao giải cuộc thi Sáng kiến tiêu dùng xanh, giảm ô nhiễm nhựa.
Tham dự Lễ trao giải có ông Nguyễn Đức Toàn, Cục trưởng Cục Biển và Hải đảo Việt Nam, Giám đốc BQLDA Giảm thiểu rác thải nhựa đại dương tại Việt Nam; ông Đặng Quốc Khánh – Bí thư Đoàn thanh niên Bộ TN&MT; Ông Vũ Minh Lý – Phó giám đốc Trung tâm Truyền thông TN&MT, Bộ TN&MT; ông Trần Quang Đẩu, Chủ tịch Hội Cựu Chiến binh Bộ TN&MT; Bà Tống Thị Minh – Phó Bí thư Đoàn thanh niên Bộ TN&MT, Chủ tịch Hội đồng Ban giám khảo; đại diện Vụ Khoa học và Công nghệ, Bộ TN&MT và đông đảo các đoàn viên TNCS HCM Bộ TN&MT.
Cuộc thi “Sáng Kiến Tiêu Dùng Xanh, Giảm Ô Nhiễm Nhựa” là hoạt động nằm trong Dự án “Giảm thiểu rác thải nhựa đại dương Việt Nam”. Các ý tưởng sáng tạo và mô hình hay về tiêu dùng xanh thông minh đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu các sản phẩm nhựa dùng một lần, thúc đẩy tái sử dụng, tái chế và khám phá những giải pháp thân thiện với môi trường; tạo thành tựu có giá trị và là nguồn cảm hứng cho cả cá nhân, tổ chức, cộng đồng tham gia; góp phần xây dựng một tương lai bền vững, môi trường trong lành, và cơ hội phát triển tốt đẹp cho đất nước.
Bí thư Đoàn TNCS HCM Bộ TN&MT Đặng Quốc Khánh phát biểu khai mạc tại buổi Lễ trao giải
Phát biểu khai mạc tại buổi Lễ trao giải bằng câu chuyện tuổi thơ với hình ảnh các bà, các mẹ đi chợ về với những thức quà được gói trong lá chuối, lá sen, thịt cá được xâu bằng lạt tre, ông Đặng Quốc Khánh – Bí thư Đoàn Thanh niên Cộng sản HCM Bộ TN&MT chia sẻ, những hình ảnh đó thô mộc và thân thương.
Tuy nhiên, theo ông Đặng Quốc Khánh, giờ đây, cuộc sống dần hiện đại với nhiều thay đổi, mọi thứ tiện nghi hơn, nhu cầu của con người ngày càng được đáp ứng đầy đủ bởi sức bật của khoa học công nghệ. Nhưng cũng từ đó, bao bì nilon và rác thải nhựa đang ngày càng gia tăng và tràn ngập trong môi trường sống, hộp nhựa cũng có mặt khắp nơi… Đây cũng là lí do rác thải nhựa ngày càng nhiều đã đe dọa môi trường sống của chúng ta.
Chính vì thế, Cuộc thi “Sáng Kiến Tiêu Dùng Xanh, Giảm Ô Nhiễm Nhựa” đã ra đời, được phát động sâu rộng nhằm tìm kiếm, tôn vinh, nhân rộng những sáng kiến tiêu dùng xanh tiêu biểu, có thể áp dụng rộng rãi, hiệu quả vào thực tiễn, khuyến khích và thúc đẩy các ý tưởng tốt, mô hình hay về tiêu dùng xanh, tiêu dùng thông minh của mọi tầng lớp nhân dân, đặc biệt là những người trẻ, qua đó góp phần bảo tồn và phát huy những giá trị tài nguyên thiên nhiên của đất nước.
Cũng theo Bí thư đoàn TNCS HCM Đặng Quốc Khánh, cuộc thi bên cạnh việc hướng tới nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm của cộng đồng về tiêu dùng xanh bền vững và bảo vệ môi trường trong xu thế hội nhập kinh tế quốc tế, cuộc thi còn góp phần tuyên truyền, vận động mọi cá nhân, tổ chức tham gia vào công tác bảo vệ môi trường nói chung và tiêu dùng xanh, giảm ô nhiễm nhựa nói riêng.
Phát biểu tại buổi lễ, TS Nguyễn Đức Toàn, Cục trưởng Cục Biển và Hải đảo Việt Nam, Giám đốc BQLDA Giảm thiểu rác thải nhựa đại dương tại Việt Nam cho biết, trước tình trạng đáng báo động về “ô nhiễm trắng”, Chính phủ Việt Nam đã nhanh chóng có nhiều chính sách, hành động để ứng phó trong đó phải kể đến Quyết định 1746/QĐ-Ttg ngày 04/12/2019 của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành Kế hoạch hành động quốc gia về quản lý rác thải nhựa đại dương đến năm 2030. Trong đó có Dự án “Giảm thiểu rác thải nhựa đại dương tại Việt Nam” (Dự án) do WWF-VN tài trợ; Cục Biển và Hải đảo Việt Nam thay mặt Bộ TN&MT là cơ quan chủ trì Dự án.
Mục tiêu của Dự án là "Góp phần giảm thiểu ô nhiễm nhựa trên biển tại Việt Nam thông qua việc hỗ trợ xây dựng các văn bản hướng dẫn thực hiện các chính sách ưu tiên liên quan đến rác thải nhựa và các hoạt động truyền thông, nâng cao năng lực, nâng cao nhận thức và thay đổi hành vi để giảm thiểu rác thải nhựa, hỗ trợ thực hiện Kế hoạch hành động quốc gia nêu trên.
Theo đó, từ năm 2020 đến nay, thông qua nhiều hoạt động trong khuôn khổ Dự án đặc biệt là các chiến dịch truyền thông tăng cường nâng cao nhận thức về ô nhiễm nhựa và giảm thiểu rác thải nhựa từ trung ương đến địa phương, Cục Biển và Hải đảo Việt Nam cùng WWF-VN đã phối hợp để hỗ trợ được 9 địa phương xây dựng được các kế hoạch hành động giảm nhựa, truyền thông điệp cùng chung tay giảm nhựa, hiểu biết hơn về nhựa tới hàng triệu cá nhân để mỗi người chủ động thay đổi hành vi và đồng hành cùng chính phủ trong cuộc chiến lâu dài và khó khăn này.
Để tiếp tục tạo nên sự chuyển biến tích cực trong phong trào chống rác thải nhựa, việc thúc đẩy tiêu dùng xanh được coi là giải pháp mang tính căn cơ, bền vững. Tiêu dùng xanh là nội dung quan trọng được đề cập trong chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021 – 2030 và tầm nhìn đến 2050 của Việt Nam. Hiện nay, nhiều đơn vị đang thực hiện các chương trình kích cầu tiêu dùng xanh, và đặc biệt là nỗ lực chung tay giảm rác thải nhựa, hạn chế sử dụng túi nilon, nhựa sử dụng một lần. Việc thay đổi thói quen sử dụng túi nilon và các sản phẩm nhựa dùng một lần trong thời gian ngắn không dễ dàng. Bên cạnh các cơ chế, chính sách của nhà nước và chương trình khuyến khích đến từ các nhà bán lẻ, ý thức của mỗi người dân đóng vai trò rất quan trọng.
Theo Cục trưởng Nguyễn Đức Toàn, hướng tới đối tượng trẻ, tầng lớp thanh thiếu niên, năm nay hoạt động “Cuộc thi sáng tạo/sáng kiến về tiêu dùng xanh, giảm ô nhiễm nhựa” của Dự án được Đoàn Thanh niên Bộ TN&MT phát động là hoạt động chú trọng đến việc thúc đẩy các ý tưởng tốt, mô hình hay về tiêu dùng xanh, tiêu dùng thông minh của mọi tầng lớp nhân dân, đặc biệt là giới trẻ.
Thay mặt Ban tổ chức, lãnh đạo Cục Biển và Hải đảo Việt Nam, WWF-VN, TS Nguyễn Đức Toàn đánh giá cao ý nghĩa và kết quả cuộc thi này đã góp phần bảo tồn và phát huy giá trị tài nguyên thiên nhiên của Việt Nam, đồng thời hỗ trợ sự phát triển bền vững của đất nước. Đặc biệt, những ý tưởng khả thi sẽ được lưu trữ trong thư viện "Sáng Kiến Tiêu Dùng Xanh, Giảm Ô Nhiễm Nhựa".
TS Nguyễn Đức Toàn hy vọng rằng, từ những sáng kiến được gửi đến cuộc thi sẽ được triển khai hiệu quả trong thực tiễn, lan tỏa những hành động đẹp, phong trào hay về bảo vệ môi trường.
Theo Ban Tổ chức, chỉ trong thời gian ngắn từ giữa tháng 9 tới cuối tháng 10 năm 2023, Ban tổ chức đã nhận được hơn 50 sáng kiến từ khắp mọi miền tổ quốc đại diện cho sự đa dạng của lứa tuổi và tầng lớp xã hội. Nhiều bài dự thi chất lượng, nhiều ý tưởng sáng tạo nhằm thúc đẩy tiêu dùng thông minh, góp thêm động lực cho cuộc chiến chống rác thải nhựa.
Trên tổng số hơn 50 bài dự thi, Ban Tổ chức đã lựa chọn 6 sáng kiến để trao giải. Đó là những sáng kiến vừa thiết thực vừa có tính lan tỏa tới các đối tượng trẻ cũng như toàn cộng đồng trong việc nâng cao hơn nữa ý thức tiêu dùng, mua sắm xanh, chung tay bảo vệ môi trường sống bền vững.
Trong đó 01 giải nhất thuộc về tác phẩm: “Tổ chức các hoạt động truyền thông sáng tạo giúp nâng cao nhận thức cho học sinh về tác hại của rác thải nhựa, hướng tới tiêu dùng xanh, giảm ô nhiễm nhựa” của nhóm Trường học xanh - trưởng nhóm là cô giáo Lê Thị Hảo, Giáo viên trường THCS Quảng Phú, huyện Quảng Trạch, tỉnh Quảng Bình.
