Ngày 6/9, tại Bắc Ninh Vụ Tiết kiệm năng lượng và Phát triển bền vững - Bộ Công Thương đã phối hợp với Đại sứ quán Đan Mạch tổ chức Hội thảo "Tham vấn và đào tạo về đề xuất sửa đổi định mức tiêu hao năng lượng cho ngành nhựa và hệ thống giám sát, báo cáo và thẩm tra về việc thực hiện kế hoạch sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả cấp tỉnh".
Hội thảo có sự tham dự của Lãnh đạo Vụ Tiết kiệm năng lượng và Phát triển bền vững - Bộ Công Thương, Đại sứ quán Đan Mạch, Cục Năng lượng Đan mạch, Sở Công Thương các tỉnh Bắc Ninh, Bắc Giang, Phú Thọ, Hưng Yên, các doanh nghiệp và nhà khoa học trong lĩnh vực năng lượng và tiết kiệm năng lượng.
Phát biểu tại Hội thảo, ông Trịnh Quốc Vũ, Phó Vụ trưởng Vụ Tiết kiệm năng lượng và Phát triển bền vững cho biết, nhựa là ngành có mức độ tăng trưởng nhanh trong số các ngành công nghiệp với tốc độ tăng trưởng bình quân từ 16-18%/năm, chỉ sau viễn thông và dệt may. Theo thống kê tiêu thụ năng lượng năm 2019, tiêu thụ điện trong lĩnh vực cao su và nhựa tăng từ 5,7 tỷ kWh năm 2016 lên 7,62 tỷ kWh năm 2019. Năm 2017, Bộ Công Thương đã ban hành các quy định sửa đổi định mức tiêu hao năng lượng trong ngành nhựa bao gồm: Thông tư số 38/2016/TT-BCT và Văn bản hợp nhất số 26/VBHN-BCT, đây là hệ thống quy định và chế tài rất đầy đủ về định mức tiêu hao năng lượng trong lĩnh vực nhựa. Đồng thời, cũng là cơ sở quan trọng thúc đẩy mức độ tuân thủ thực hiện giám sát, báo cáo và tiêu thụ năng lượng tiết kiệm và hiệu quả của các doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp tiêu thụ năng lượng trọng điểm.
Tại hội thảo, các chuyên gia trong nước và quốc tế đã trình bày về đề xuất sửa đổi định mức tiêu hao năng lượng cho ngành nhựa và hệ thống hỗ trợ giám sát, báo cáo và thẩm tra thực hiện sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả. Các khảo sát cho thấy hiện nay mức độ tuân thủ quy định về định mức tiêu hao năng lượng của doanh nghiệp ngành nhựa còn hạn chế. Cụ thể, tỷ lệ doanh nghiệp nộp báo cáo là 50,56%, tỷ lệ đạt định mức tiêu hao năng lượng là 37,99%, tỷ lệ doanh nghiệp có kế hoạch cải thiện hiệu suất tiêu hao năng lượng là 22,47%.
Theo các chuyên gia tham dự Hội thảo, thực trạng tuân thủ quy định về mức tiêu hao năng lượng của Việt Nam còn khá nhiều thách thức và hạn chế. Về phía cơ quan quản lý là thiếu công cụ, cơ chế thúc đẩy sự tuân thủ. Điều này đang dần được dỡ bỏ từ thời điểm công bố các quy định sửa đổi về định mức tiêu hao năng lượng trong ngành nhựa. Về phía doanh nghiệp, khó khăn chính đến từ định mức quá cao khiến nhiều doanh nghiệp khó tuân thủ, thiếu công cụ hỗ trợ kiểm soát và thu thập số liệu sử dụng năng lượng, thiếu sự hỗ trợ của cơ quan quản lý. Ngoài ra, khó khăn còn đến từ việc đa số doanh nghiệp sử dụng công nghệ sản xuất tiêu tốn nhiều năng lượng, trong khi đó việc tiếp cận vốn hỗ trợ đầu tư đổi mới còn hạn chế, đặc biệt với doanh nghiệp vừa và nhỏ. Theo khảo sát trên 566 doanh nghiệp tiêu thụ năng lượng trọng điểm trong sáu lĩnh vực, tỷ lệ nộp báo cáo ở từng phân ngành gồm chế biến thuỷ sản 20%, bia-nước giải khát 20%, ngành giấy 13%, ngành nhựa 4%, thép 3% và mía đường 0%. Tỷ lệ doanh nghiệp nộp báo cáo định mức là 10,6%.
Các đại biểu tham dự Hội thảo đã được nghe giới thiệu về hệ thống công cụ hỗ trợ giám sát, báo cáo và thẩm tra việc thực hiện kế hoạch sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả. Theo nhà phát triển, công cụ được xây dựng nhằm hỗ trợ các Sở Công Thương trong việc tính toán, đánh giá độ chính xác của các báo cáo được gửi lên từ doanh nghiệp, từ đó giúp đưa ra yêu cầu xác minh hoặc phê duyệt. Về phía doanh nghiệp, công cụ hỗ trợ doanh nghiệp xác định suất tiêu hao năng lượng trong năm, xác định xu hướng thay đổi mức tiêu hao năng lượng trong những năm tiếp theo. Trên cơ sở này, doanh nghiệp có thể xây dựng các kế hoạch thực hiện sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả phù hợp.
Trong thời gian tới, nhằm cải thiện mức độ tuân thủ sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, một số giải pháp đã được các đại biểu tham dự hội thảo đề xuất. Cụ thể, bên cạnh việc áp dụng các chế tài xử phạt, các chuyên gia đề xuất giới thiệu các chương trình khuyến khích, khen thưởng cho các doanh nghiệp xuất sắc trong sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả. Đồng thời, đẩy mạnh truyền thông nâng cao nhận thức về định mức tiêu hao năng lượng, tập trung vào lợi ích của doanh nghiệp khi đạt các định mức này; cung cấp công cụ hỗ trợ giám sát, thẩm tra cho các cơ quan quản lý và công cụ giúp doanh nghiệp theo dõi, báo cáo và dự báo mức tiêu thụ năng lượng của mình, từ đó xây dựng kế hoạch sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.
